Η τέχνη του θεραπευτικού αγγίγματος
Το Σιάτσου, είναι μια αγωγή υγείας Ενεργειακή, Ολιστική και Συμπληρωματική, που στοχεύει στη διασφάλιση και τη βελτίωση της υγείας, της ευεξίας, και στην πληρέστερη βίωση της ζωής.
“Να βλέπεις με τα χέρια σου, να νιώθεις με τα μάτια σου.”
Gabriella Poli
Ως τεχνική το Σιάτσου ασκείται κυρίως με τα χέρια και ο όρος Σιάτσου σημαίνει δακτυλική (σι) πίεση (άτσου). Πιέσεις μαζί με άλλες τεχνικές απελευθέρωσης (περιστροφές και διατάσεις στις αρθρώσεις, κ.ά.) εφαρμόζονται κυρίως με τα δάχτυλα, τις παλάμες, και τους αγκώνες, στην επιφάνεια του σώματος και ειδικότερα στην πορεία των Μεσημβρινών, δηλαδή τα κανάλια όπου ρέει η Ενέργεια σε όλο το σώμα.
Με την επίδραση στους Μεσημβρινούς ενεργοποιείται το εγγενές σε κάθε οργανισμό θεραπευτικό δυναμικό, επανακτάται η ισορροπία, και έτσι, απαλύνονται ή εξαλείφονται τα συμπτώματα και οι ενοχλήσεις.
Οι ενοχλήσεις και τα συμπτώματα στα οποία έχει συνήθως καλή επίδραση είναι:
– Μυοσκελετικά προβλήματα όπως πόνοι στη μέση, την πλάτη, δυσκαμψία και πόνοι στις αρθρώσεις, αθλητικές κακώσεις, μυοσκελετικές ιδιαιτερότητες
– Προβλήματα του πεπτικού όπως δυσπεψία, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, δυσκοιλιότητα, κ.ά.
– Προβλήματα στην έμμηνο ρύση και στην κλιμακτήριο όπως προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (πρήξιμο στην κοιλιά, πόνος στη μέση, κούραση, νευρικότητα, εφιδρώσεις, εναλλαγές διάθεσης, κ.ά.
– Διαταραχές ύπνου όπως αϋπνία, δυσκολία στην έλευση ύπνου, πολύ πρωινό ξύπνημα, νυχτερινές κράμπες, εφιάλτες, αίσθημα κόπωσης και υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας, κ.ά.
– Κούραση, μειωμένη αντοχή, δυσκολία συγκέντρωσης, υπερένταση, άγχος, πονοκέφαλοι, αϋπνίες, κ.ά.
– Δύσκολες ψυχολογικές ή συναισθηματικές καταστάσεις όπως απώλεια, πένθος, χωρισμός, κ.ά.
Το Σιάτσου, ως ολιστική προσέγγιση, αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο σαν ενιαίο σύνολο σωματικών και ψυχικών λειτουργιών σε διαδραστική σχέση με το περιβάλλον. Συγχρόνως προσεγγίζει κάθε άνθρωπο εξατομικευμένα, ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία, το φύλο, την ηλικία, τις συνθήκες και τον τρόπο ζωής.
“Το άγγιγμα και η ανθρώπινη επαφή παίζουν σημαντικό ρόλο στα αποτελέσματά του”.
Μία συνεδρία Σιάτσου διαρκεί περίπου 1 ώρα και γίνεται πάνω σε ιαπωνικό στρώμα φουτόν (futon) στο δάπεδο, ή σε ειδικό κρεβάτι (massage table), ή σε ειδική καρέκλα (on site).
Ο δεχόμενος την αγωγή είναι ντυμένος με άνετα ρούχα. Οι συνεδρίες Σιάτσου περιλαμβάνουν συζήτηση σχετικά με ενοχλήσεις και θέματα υγείας που απασχολούν τον δεχόμενο.
“Το Σιάτσου ως Συμπληρωματική αγωγή δεν υποκαθιστά τη ιατρική βοήθεια, αλλά μπορεί να συνεισφέρει πολλά παράλληλα με αυτή, στην ποιότητα ζωής και κυρίως στην πρόληψη των προβλημάτων υγείας.
Σήμερα, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλο τον κόσμο, ασκείται σε ιατρεία και νοσοκομεία ως μία ασφαλής και αποτελεσματική αγωγή, για την ανακούφιση και την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου”.
Η Παράδοση του Σιάτσου
“Tο Σιάτσου μας βοηθάει
να αντιληφθούμε τη μοναδικότητα κάθε
πλάσματος και να εκτιμήσουμε τη ζωή.
Mας επιτρέπει να θεραπεύσουμε τόσο τους άλλους,
όσο και μας τους ίδιους.
Μας προσφέρει την δυνατότητα
να διερευνήσουμε τη θέση μας στον κόσμο
και να συμμετέχουμε στο διηνεκές μέσα
από τη μετουσίωση”.
Pauline Sasaki
Το Σιάτσου κατάγεται από το παραδοσιακό Ιαπωνικό μασάζ anma ή anmo στην Κίνα, όπου το ασκούσαν τυφλοί σαν ένδειξη ταπεινότητας, και ευαισθησίας στην αφή.
Ο Tokujiro Namikoshi στην Ιαπωνία, διαμόρφωσε το Σιάτσου σαν μια ολοκληρωμένη αγωγή υγείας στο Japan Shiatsu College (1940), που αρχικά εστιάστηκε στην πίεση βελονιστικών σημείων (accupressure) και αργότερα συνδυάστηκε με τεχνικές από τη δυτική φυσικοθεραπεία. Επίσης, στοιχεία από την Κινέζικη φυσικοθεραπεία tuina, καθώς και από άλλες ανατολικές παραδοσιακές τεχνικές, αφομοιώθηκαν σ’ αυτό εξελλικτικά.
Στη συνέχεια, ο Shizuto Masunaga, καθηγητής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο στο Τόκυο (Tokyo University), εισάγοντας τη θεωρία της εξάπλωσης των Μεσημβρινών με τις προεκτάσεις τους (Extensions) και την Ενεργειακή Αξιολόγηση στην περιοχή της κοιλιάς (Hara), διαμόρφωσε το Zen Shiatsu (1950).
Η Pauline Sasaki και ο Akinobu Kushi διεύρυναν το πεδίο του Σιάτσου ακόμη πιο πολύ, και εισήγαγαν το Quantum Shiatsu και το Sei-ki αντίστοιχα, εστιάζοντας την έρευνά τους στo καθαρά Ενεργειακ;o (Ki) επίπεδο του Σιάτσου. Παράλληλα, ο Wataru Ohashi (1960), ανέπτυξε μεταξύ άλλων την εφαρμογή του Σιάτσου στον εαυτό σαν ένα πρακτικό σύστημα αυτοβοήθειας.
Μέχρι και σήμερα, μαθητές τους όπως, η Gabriella Poli (Fascia-Shiatsu), ο Clifford Andrews (Energy Field), και αρκετοί ακόμοι ασκούντες και διδάσκοντες, διευρύνουν μέσα από τη δουλειά τους, τη γνώση, την αποτελεσματικότητα, και τη διδασκαλία του Σιάτσου.
Οι Αρχές, οι Έννοιες, και οι Πρακτικές που διέπουν και περιβάλλουν το Σιάτσου αναδύονται μέσα από την Κινέζικη και την Ιαπωνική Φιλοσοφία:
- Tao ή Dao, ο Δρόμος ή το Μονοπάτι της Φύσης, ο Νόμος που κυβερνά το σύμπαν και τα φαινόμενα μέσα σ’ αυτό.
- Yin Yang, η κεντρική θεώρηση του Tao και η βασική αρχή της Κινέζικης φιλοσοφίας και της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής. Οι αντιλήψεις του διαμορφώνονται μέσα από τους 4 Νόμους του: της Αντίθεσης, της Αλληλεξάρτησης, της Αμοιβαίας Κατανάλωσης και της Αλληλομεταμόρφωσης. Όλα τα φαινόμενα στο σύμπαν αλλά και στον ανθρώπινο οργανισμό, αναλύονται και ερμηνεύονται μέσα από αυτούς τους Νόμους. Ακόμη και τα θεραπευτικά μοντέλα στοχεύουν στην τήρηση αυτών των Νόμων και κατά συνέπεια στην διατήρηση της ισορροπίας. Πρόκειται δηλαδή για μια σχέση σε διαρκή κίνηση και αλλαγή, τη σχέση του αέναου «ζεύγους» Yin Yang και το πώς αυτή, μέσα από ιδιαίτερες ποιότητες και χαρακτηριστικά, επιδρά και εκδηλώνεται στον ανθρώπινο οργανισμό, ως τάσεις, ιδιαιτερότητες, ενοχλήσεις, συμπτώματα και ασθένειες.
- Ki ή Qi, η Ζωτική Ενέργεια, η πρωτογενής ουσία του σύμπαντος που περιλαμβάνει την ύλη και την μη ύλη. Η φύση, ο άνθρωπος, τα ζώα, τα φυτά, όλα είναι Ki, Ενέργεια σε κίνηση, μεταμόρφωση, ισορροπία, σε λιγότερο ή περισσότερο υλική μορφή.
- Πέντε Στοιχεία ή Φάσεις, τα βασικά συστατικά της φύσης μέσα από τα οποία εκφράζονται οι νόμοι του Yin Yang: το Νερό, το Ξύλο, η Φωτιά, η Γη και το Μέταλλο. Το καθένα έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εκδηλώνονται σε κάθε πτυχή της ζωής και όψη του σύμπαντος, και από τη διαρκή διαδραστικότητα της σχέσης τους (Σχέση Μητέρα – Παιδί, Κύκλος Ελέγχου, Κύκλος Ανταγωνισμού) προκύπτουν συσχετιστικά φαινόμενα και λειτουργίες που συστήνουν μια διαγνωστική και θεραπευτική θεώρηση στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική.
- Μεσημβρινοί, τα κανάλια όπου ρέει το Ki – η Ενέργεια σε όλο το σώμα. Υπάρχουν 12 κύριοι με τις προεκτάσεις τους (κατά τον S. Mashunaga) και περίπου ανά ζεύγος αντιστοιχούν σε καθένα από τα Πέντε στοιχεία. Επίσης υπάρχουν ο Κυβερνών (Du Mai) Μεσημβρινός και ο Διευθύνων (Ren Mai) και ακόμη οι Παράδοξοι Μεσημβρινοί. Όλοι μαζί φτιάχνουν το Ενεργειακό Δίκτυο του ανθρώπου.
- Tsubo, τα Σημεία στην πορεία των Μεσημβρινών. Σε αυτά η συγκέντρωση Ενέργειας είναι μεγαλύτερη και άρα τα προσεγγίζουμε πιο εύκολα για να επιδράσουμε στην Ενέργειά του. Είναι περίπου 365 συνολικά και ονομάζονται και «βελονιστικά» αφού είναι τα ίδια όπου τοποθετούνται βελόνες στον Βελονισμό.
- Hara, η περιοχή του υπογαστρίου και της κοιλιάς, και ο «Ενεργειακός Χάρτης» του ατόμου, δηλαδή η περιοχή όπου ο ασκών “ψηλαφεί” τις Ενεργειακές ισορροπίες του δεχόμενου και κατευθύνει την πρόθεσή του προς το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Είναι και το κέντρο της Ενέργειας (Ki), εκεί απ’ όπου το Ki εκπορεύεται και εκεί όπου επιστρέφει. Για κάθε άνθρωπο, το «να κινείται από το Hara» σημαίνει «να διατηρείται ανοιχτός» να προσλαμβάνει πληροφορίες, και να δουλεύει με αβίαστη συγκέντρωση και το πλήρες δυναμικό του, σωματικά και πνευματικά. - Κyo Jitsu, η έλλειψη και η πληρότητα, ένας ακόμη συσχετιστικός προσδιορισμός για την Ενεργειακή κατάσταση του ατόμου με ποιοτικό και ποσοτικό χαρακτήρα.
- Makko ho, μια απλή διαδοχή 6 κινήσεων πάνω στα Ενεργειακά κανάλια του σώματος, τους μεσημβρινούς, και λειτουργούν θεραπευτικά και προληπτικά για το σώμα και το πνεύμα, αφού βοηθούν στο να ρέει ελεύθερα η Ενέργεια στους μεσημβρινούς. Σαν σωματικές ασκήσεις, διατηρούν το σώμα ευκίνητο, ευλύγιστο, και με αίσθηση ζωντάνιας.
- Qi Gong και T’ai Chi C’huan, οι ασκήσεις που περιλαμβάνουν το συντονισμό της αναπνοής με διαδοχές από σωματικές στάσεις και κινήσεις, και αποσκοπούν στη διατήρηση της υγείας και στη μακροζωία. Ασκούνται από πολύ παλιά στην Κίνα ως μέρος της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής.
- Sotai ho, η αγωγή συνόλου ασκήσεων που ανακαλύφθηκε από το γιατρό Kenzo Hashimoto (1897-1993). Συνδυάζει την αναπνοή με κινήσεις των μελών και των αρθρώσεων σε όλο το σώμα. Οι ασκήσεις Sotai είναι όλες βασισμένες στην ίδια αρχή: η κίνηση γίνεται προς την αντίθετη κατεύθυνση από εκείνη του πόνου, δηλαδή, προς την εύκολη πλευρά! Χρησιμοποιούνται ανεξάρτητα ή παράλληλα με το Σιάτσου σε μπλοκαρίσματα της Ενέργειας που εκδηλώνονται με πολύ επίμονη και επώδυνη μυική δυσκαμψία.