Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική

Tao

«…Ανοίξαμε πόρτες και παράθυρα για να φτιάξουμε ένα σπίτι,
αλλά είναι τα κενά ανάμεσά τους που το κάνουν κατοικήσιμο.
Έτσι, αυτό που Είναι, κάνει χρήσιμο αυτό που δεν Είναι.»
Lao Tzu, Tao Τe Ching, 11

 

Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (ΠΚΙ) ενέχεται σε μια ολόκληρη φιλοσοφική θεώρηση (Tao) για τον κόσμο και τον άνθρωπο ως μέρος αυτού του κόσμου, μέσα από την οποία προκύπτει και το σύστημα διάγνωσης και θεραπείας των ασθενειών που τον προσβάλλουν. Η ΠΚΙ γεννήθηκε στην Κίνα περίπου πριν 8.000 χρόνια, ενώ εδώ και μερικές εκατοντάδες χρόνια (π. Χ.) συστηματοποιήθηκε και εξελίσσεται διαρκώς με τρόπο που να μπορεί να διαγνώσει και να θεραπεύσει προβλήματα υγείας του σύγχρονου ανθρώπου.

Η Κινέζικη φιλοσοφία (Tao), μέρος της οποίας είναι η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική έχει ως βασική αρχή το Yin Yang. Όλα τα φαινόμενα στο σύμπαν αλλά και στον ανθρώπινο οργανισμό, αναλύονται και ερμηνεύονται μέσα από τους 4 Νόμους του: της Αντίθεσης, της Αλληλεξάρτησης, της Αμοιβαίας Κατανάλωσης και της Αλληλομεταμόρφωσης. Ακόμη και τα θεραπευτικά μοντέλα στοχεύουν στην τήρησή τους και κατά συνέπεια, στην διατήρηση της ισορροπίας. Πρόκειται δηλαδή για μια σχέση σε διαρκή κίνηση και αλλαγή, τη σχέση του αέναου «ζεύγους» Yin Yang, και το πώς αυτή εκδηλώνεται στον ανθρώπινο οργανισμό, μέσα από τάσεις, ιδιαιτερότητες, συμπτώματα και ασθένειες.

 

YIN-YANG GRAVURE

 

Τα Πέντε Στοιχεία ή Φάσεις είναι το Νερό, το Ξύλο, η Φωτιά, η Γη και το Μέταλλο. Αυτά είναι τα βασικά συστατικά της Φύσης μέσα από τα οποία εκφράζονται οι νόμοι του Yin Yang στον άνθρωπο. Τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους, αλλά και εκείνα που προκύπτουν μέσα από τις αλληλεπιδράσεις τους, όπως είναι ο Παραγωγικός Κύκλος, ο Κύκλος Ελέγχου και ο Κύκλος Ανταγωνισμού, διαμορφώνουν και ερμηνεύουν την υγεία και την ασθένεια.

Οι Ζωτικές Ουσίες είναι το Qi (Ενέργεια), το Αίμα, η Εssence (Ουσία) και τα Σωματικά Υγρά. Η διαδραστική λειτουργία όλων αυτών έχει σαν συνέπεια τις ψυχικές και τις σωματικές λειτουργίες του ανθρώπου.

Τα Εσωτερικά Όργανα (Zang Fu) είναι για την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική η θέαση του σώματος σαν ένα λειτουργικά ενσωματωμένο σύνολο. Καθένα περιλαμβάνει ένα σύνθετο σύστημα Υλικών και Ενεργειακών λειτουργιών που αντιστοιχούν σε αισθήσεις, συναισθήματα, ιστούς, πνευματικές λειτουργίες, κ. ά.  Υπάρχουν 12 Όργανα, 6 Yin και 6 Yang. Tα Yin Όργανα είναι η Καρδιά, το Ηπαρ, οι Πνεύμονες, τα Νεφρά και το Περικάρδιο. Τα Yang Όργανα είναι το Λεπτό Έντερο, η Χοληδόχος Κύστη, το Παχύ Έντερο, το Στομάχι, η Ουροδόχος Κύστη και ο Τριπλός Θερμαστής.

raw


Οι Μεσημβρινοί
έχουν τα ονόματα των Οργάνων με τα οποία σχετίζονται και έτσι υπάρχουν οι 12 κύριοι και οι 12 δευτερεύοντες που αντιστοιχούν σ’ αυτά. Μαζί σχηματίζουν αδιαχώριστες αλλά διαφοροποιημένες μονάδες, αφού οι Μεσημβρινοί ανήκουν στο Εξωτερικό και τα Οργανα στο Εσωτερικό. Ένα σύμπτωμα ασθένειας μπορεί να αφορά μόνο το Όργανο ή μόνο τον Μεσημβρινό, ή μπορεί να εκδηλώνεται και στα δύο ταυτόχρονα. Ακόμη, υπάρχουν ο Διευθύνων (Ren Mai) Μεσημβρινός, o Κυβερνών (Du Mai), oι Παράδοξοι κ.ά.

 

meridians
Μεσημβρινοί/Meridians/Energy Channels

 

Τα Σημεία ή Βελονιστικά Σημεία βρίσκονται πάνω στην πορεία του κάθε Μεσημβρινού και είναι τα σημεία μέγιστης επίδρασης στην Ενέργειά (Qi) του. Σ’ αυτά τοποθετούνται βελόνες στην μέθοδο του Βελονισμού και τα ίδια πιέζονται στο Σιάτσου. Κάθε Σημείο έχει συγκεκριμένες ιδιότητες και επιδράσεις, με βάση, το μέρος του σώματος που βρίσκεται, τον Μεσημβρινό στον οποίο ανήκει και κάποιες άλλες σημαντικές ιδιότητες Ταξινόμησης Σημείων.

Τα αίτια της ασθένειας κατά την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική είναι τα αίτια της δυσαρμονίας: πίσω από το σύμπτωμα αναζητά το αίτιο που το προκαλεί. Στις 3 μεγάλες περιόδους της ζωής του ανθρώπου, την προ της γέννησης (προγεννητική Ενέργεια/κληρονομικότητα), την παιδική (διατροφή και οι συναισθηματικές συνθήκες στην οικογένεια), και την ενήλικη χωρίζονται στα ενδογενή καιτα εξωγενή.

Τα ενδογενή είναι τα υπερβολικά συναισθήματα:  Φόβος, Θυμός, Χαρά, Ανησυχία και Σκεπτικότητα, Θλίψη, και το Σοκ.
Τα εξωγενή είναι οι κλιματολογικές συνθήκες: Ανεμος, Κρύο, Καλοκαιρινή Ζέστη, Υγρασία, Ξηρότητα και Φωτιά, και ακόμη, τα δηλητήρια και τα παράσιτα.

Οτιδήποτε άλλο, όπως η υπερβολή σε βασικές λειτουργίες (σωματική καταπόνηση, πνευματική ή σεξουαλική υπερδραστηριότητα, κ.ά.), τα ιατρογενή (παράλογη/ λανθασμένη/χρόνια λήψη φαρμάκων), παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση συμπτωμάτων ή ασθενειών.

Η Διάγνωση στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για την αξιολόγηση της κατάστασης του ασθενούς και γίνεται με:

– Ψηλάφηση του σφυγμού
– Παρατήρηση της γλώσσας
– Παρατήρηση της όψης του προσώπου, του ήχου της φωνής, των αυτιών, του δέρματος, των δακτύλων, των νυχιών και της οσμής που αναδύει, καθώς και οποιασδήποτε άλλης ένδειξης, χωρίς τη χρήση εργαλείων ή άλλου τύπου παρεμβατική διαδικασία.
– Παρατήρηση και ψηλάφιση του σώματος για να αξιολογηθεί η σκληρότητα ή η νωθρότητα και η θερμοκρασία στα διάφορα μέρη του.
– Γενικές και ειδικές ερωτήσεις, και ακρόαση της άποψης του ίδιου του ασθενούς σχετικά με την κατάσταση της υγείας του και τα παρόντα συμπτώματά του.

Η Θεραπευτική Αρχή στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική είναι το επόμενο βήμα και ορίζεται ως η συνισταμένη αξιολόγησης: α) της ρίζας και της εκδήλωσης της ασθένειας, β) της δύναμης του παθογόνου παράγοντα, γ) των ιδιοσυγκρασιακών χαρακτηριστικών του ασθενή, δ) της γενικής κατάστασης της υγείας του, και ε) της άποψής του σχετικά με αυτή.

 

moxa-1-e1515356752972.jpg

Η Μέθοδος Θεραπείας στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική καθορίζεται με βάση τη Θεραπευτική Αρχή και μπορεί να είναι μία ή και περισσότερες από τις μεθόδους που περιλαμβάνονται στο θεραπευτικό της πλαίσιο:

  • Κινέζικη Βοτανοθεραπεία
    Η χρήση φυτικών βοτάνων, πετρωμάτων, οστών και άλλων οργανικών ή ανόργανων ουσιών με θεραπευτικές ιδιότητες, τα οποία συνθέτονται συνδυαστικά κυρίως σε μορφή χαπιών και ροφημάτων (αφεψήματα / τσάγια), ως θεραπευτικά σκευάσματα, δηλαδή φάρμακα.
  • Κινέζικη Διατροφή
    Η λήψη καθορισμένων τροφών σαν θεραπευτική αγωγή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και ο καθορισμός της με στόχο τη θεραπευτική στρατηγική περιλαμβάνει:
    – την επιλογή των τροφών και των υγρών με βάση τη φύση τους και τις ιδιότητές τους,
    – το συνδυασμό των τροφών και των υγρών για τη σύνθεση μιας διατροφικής ρουτίνας,
    – τον τρόπο παρασκευής τους και το χρόνο λήψης τους, και
    – τη νηστεία
    Η Κινέζικη Διατροφή αποτελεί βασική θεραπευτική αγωγή μαζί με τη βοτανοθεραπεία και το Βελονισμό, και εφαρμόζεται μέχρι σήμερα στην Κίνα.
  • Βελονισμός
    Η τοποθέτηση πολύ λεπτών αποστειρωμένων βελονών μίας χρήσης, στα Βελονιστικά Σημεία σε όλη την επιφάνεια του το σώματος, περίπου σε βάθος από 2 χιλιοστά ως 3 εκατοστά. Τα Σημεία αυτά είναι περίπου 365 και ανήκουν ταξινομημένα στους Μεσημβρινούς, τα Ενεργειακά κανάλια. Κάθε Σημείο έχει συγκεκριμένες δράσεις ανάλογα με τον Μεσημβρινό στον οποίο ανήκει, την περιοχή που βρίσκεται και την λειτουργία με την οποία σχετίζεται. Η ταυτόχρονη εφαρμογή βελονών σε έναν συνδυασμό Σημείων και η τεχνική που εφαρμόζονται οι βελόνες, είναι σημαντικοί παράμετροι που διαμορφώνουν την επίδραση της αγωγής.

Ο Βελονισμός με τις κλασικές βελόνες, και ο Ωτοβελονισμός με τις ημιμόνιμες βελόνες εφαρμόζονται ευρέως σαν υποστηρικτικές αγωγές στη διακοπή του καπνίσματος και σοβαρότερων καταστάσεων εθισμού (αλκοόλ, ναρκωτικές ουσίες, κτλ), και ακόμη, στον έλεγχο της όρεξης σε περιπτώσεις επιπλέον βάρους ή παχυσαρκίας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, με το βελονισμό επιδιώκουμε την ομαλή μετάβαση του ατόμου από την υπάρχουσα στην επιθυμητή κατάσταση, μέσα από την ηρεμία, και τη μείωση των συμπτωμάτων στέρησης, και τη γενική ενδυνάμωση και εξισορρόπιση του ατόμου, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά.
Συνήθως και οι 2 αγωγές εφαρμόζονται στον δεχόμενο παράλληλα με ιατρική παρακολούθηση  και από άλλες ειδικότητες (διατροφολόγο, ψυχολόγο, κτλ)

  • Tuina
    Η κινέζικη φυσιοθεραπεία που αποτελείται από διατάσεις και ποικίλους άλλους χειρισμούς που επιδρούν θετικά σε προβλήματα του μυοσκελετικού και στην γενική ισορροπία της Ενέργειας (Qi) του δεχόμενου.
  • Βεντούζες
    Γνωστές και στην δυτική παραδοσιακή ιατρική, η τοποθέτηση θερμών ή ψυχρών μικρών κωδωνόσχημων δοχείων στην επιφάνεια του σώματος («σικύα») τα οποία σηκώνουν (ρουφάνε) το δέρμα, μέσα από το μηχανισμό της δημιουργίας υποπίεσης. Πέρα από το ότι προκαλούν παροδική συμφόρηση της κυκλοφορίας στα επιφανειακά αιμοφόρα αγγεία, επιδρούν θετικά σε πολλά συμπτώματα που σχετίζονται κατά την ΠΚΙ κυρίως με παθήσεις Κρύου και Στασιμότητας.
  • Μόξα
    Ειδικό υλικό που αυξάνει τοπικά τη θερμοκρασία είναι μαζί με τις βεντούζες τεχνικές που εφαρμόζονται ανεξάρτητα ή συνδυαστικά με τον Βελονισμό και συμβάλλουν στο θεραπευτικό αποτέλεσμα.
  • Qi Gong
    Σωματική άσκηση που περιλαμβάνει το συντονισμό των διαφορετικών τρόπων αναπνοής με διάφορες φυσικές στάσεις και κινήσεις του σώματος, και θεωρείται ότι έχει την πατρότητα για όλες τις πολεμικές τέχνες.
  • T’ai Chi Chu’an
    Μια αρχαία εσωτερική πολεμική τέχνη, σήμερα ευρέως γνωστή και στη Δύση ως αλληλουχία από αργές διαδοχές κινήσεων (διαλογισμός σε κίνηση).  Και τα δύο, Qi Gong και T’ai Chi Chu’an, αποσκοπούν στη μακροζωία και την πνευματική ανάπτυξη, ενώ ασκούνται από ομάδες ανθρώπων στην Κίνα, και σε όλο τον κόσμο.
  • Feng Shui
    Η τέχνη της τοποθέτησης και της ρύθμισης του εσωτερικού και εξωτερικού χώρου (σπίτι, κήπος, κ.ά.), για να επιτευχθεί αρμονία με το περιβάλλον.
  • I Tsing (To Βιβλίο Αλλαγών) και η Αστρολογία
      Οι τέχνες που μελετούν τις τάσεις και τα δυναμικά του μέλλοντος με βάση την αρχαία κινέζικη φιλοσοφία (Yin-Yang), το κινέζικο ημερολόγιο και την αστρονομία.

index.jpg


H Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική είναι η Ιατρική που παρέχεται εδώ και πολλά χρόνια στην Κίνα μέσα από το κρατικό σύστημα Υγείας στα νοσοκομεία, ενώ πλέον σήμερα παρέχεται, όταν χρειάζεται, ταυτόχρονα με την Κλασική Δυτική Ιατρική.

Με όποια από τις μεθόδους της κι αν εφαρμόζεται η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, επιδρά τόσο προληπτικά όσο και θεραπευτικά. Στο δυτικό κόσμο σήμερα, ασκείται σαν ολοκληρωμένη ειδίκευση είτε από κλασικούς γιατρούς, είτε από εναλλακτικούς θεραπευτές.

 

Η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, και κάθε εφαρμογή της, (Βελονισμός, κτλ) είναι εξίσου συμπληρωματική και εναλλακτική προσέγγιση γιατί εφαρμόζεται με επιτυχία και ως μοναδική θεραπευτική μέθοδος, εδώ και χιλιάδες χρόνια στην Κίνα, και σε άλλες γείτονες χώρες.
Εδώ και αρκετά χρόνια η χρήση της εξαπλώνεται με γρήγορο ρυθμό και στον υπόλοιπο κόσμο, ενώ σε πολλές περιπτώσεις αντικαθιστά πλήρως την κλασική ιατρική. Πόσο μάλλον, που οι σύγχρονες αντιλήψεις για την υγεία και την ποιότητα της ζωής του ανθρώπου συνδυάζουν με θετικό σκεπτικισμό επιστημονικές και τεχνολογικές μεθόδους, με παραδοσιακές και εναλλακτικές.