Κέντρο Θεραπείας Πόνου & Παρηγορητικής Αγωγής, Α’ Αναισθησιολογική Κλινική, Αρεταίειο Νοσοκομείο
Η Μελέτη αυτή εκπονήθηκε και παρουσιάστηκε από τη Μαρία Γρυλλάκη, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Σιάτσου, στο 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Περιοχικής Αναισθησίας, Θεραπείας Πόνου & Παρηγορητικής Αγωγής, Ελούντα-Κρήτη, 2011
Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε προέκυψε από την εθελοντική άσκηση Σιάτσου της ομάδας εθελοντών ασκούντων Σιάτσου, στο Ιατρείo Πόνου του Αρεταίειου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αθηνών», 2008-2012, Μ. Γρυλλάκη, Μ. Λαζανά, Ά. Βαζιργιατζίκη, με εποπτεία των υπευθύνων καθηγητριών του τμήματος: Ε. Αργύρα, Α. Βαδαλούκα, Ι. Σιαφάκα.
Το Σιάτσου είναι μια αγωγή υγείας που βασίζει τη θεωρία του στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, όπου κάθε ενόχληση, σύμπτωμα ή ασθένεια δείχνουν μια ανισορροπία στη ζωτική ενέργεια του ατόμου. Με το Σιάτσου ενεργοποιείται το εγγενές σε κάθε οργανισμό θεραπευτικό δυναμικό με επιδιωκόμενο αποτέλεσμα τη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής κατάστασης του ανθρώπου.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η εκτίμηση της επίδρασης του Σιάτσου ως συμπληρωματικού θεραπευτικού εργαλείου σε ασθενείς με χρόνιο καλοήθη πόνο, που προσήλθαν στο Κέντρο Πόνου του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Αρεταίειο Νοσοκομείο, από το Μάρτιο 2008 έως τον Ιούνιο 2011.
Υλικό-Μέθοδος: Μελετήσαμε αναδρομικά 68 ασθενείς, 16 άνδρες και 52 γυναίκες, ηλικίας 31-85 ετών, που έπασχαν από χρόνιο καλοήθη πόνο ποικίλης αιτιολογίας (μυοσκελετικά, αυτοάνοσα νoσήματα, παθήσεις του Κ.Ν.Σ. κ.λ.π.), καθώς και άλλες συνοδές παθήσεις (αλλεργίες, άγχος, ευερέθιστο έντερο, διαταραχές ύπνου, κ.λ.π.). Όλοι είχαν υποβληθεί και σε άλλες θεραπευτικές αγωγές (φαρμακευτική, παρεμβατικές τεχνικές, βελονισμό, ψυχολογική υποστήριξη) πριν την έναρξη ή και παράλληλα με την παροχή Σιάτσου, εκτός από έναν που εμφάνιζε αλλεργία στα ενδεικνυόμενα φάρμακα. Η αγωγή εφαρμοζόταν σε εβδομαδιαίες συνεδρίες, στην περιοχή του πόνου αλλά και σε κατάλληλα σημεία σε όλο το σώμα, για να αντιμετωπιστεί συνολικά όλο το φάσμα της ενεργειακής ανισορροπίας που θεωρείται υπόβαθρο και του πόνου αλλά και των άλλων σωματικών ή ψυχολογικών συμπτωμάτων.
Καταγράψαμε: 1. το ποσοστό βελτίωσης της έντασης, της συχνότητας και της διάρκειας του πόνου, 2. το αν υπήρχε ή όχι βελτίωση της ποιότητας της ζωής (βάσει του αν εμφάνιζαν ή όχι : ελάττωση του άγχους και των συμπτωμάτων των συνοδών παθήσεων καθώς και αύξηση της λειτουργικότητας και της διάθεσής τους) και 3. το ποσοστό ικανοποίησης από τη μέθοδο.
Αποτελέσματα: Σε σύνολο 797 συνεδριών, κάθε ασθενής δέχτηκε κατά μέσο όρο 12 συνεδρίες Σιάτσου. Κατά το τέλος των συνεδριών: το 55% των ασθενών παρουσίασαν βελτίωση του πόνου 30-90%, το 35% παρουσίασαν βελτίωση 5-20%, ενώ το 10% εμφάνισαν μόνο προσωρινή βελτίωση για κάποιες ώρες ή μέρες μετά από τις συνεδρίες. Το 60% των ασθενών είχαν βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε όλες της συνιστώσες της που προαναφέρθηκαν.
Τελικό Συμπέρασμα:
Στη συγκεκριμένη ομάδα η αγωγή Σιάτσου συνεισέφερε ικανοποιητικά στην ανακούφιση του χρόνιου καλοήθους πόνου και στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε σημαντικό αριθμό ασθενών. Ιδιαίτερα εκτιμήθηκε από τους ασθενείς η αίσθηση υποστήριξης όταν σχεδόν όλα τα άλλα εργαλεία βελτίωσης στην περίπτωση τους είχαν σχεδόν εξαντληθεί. Τέλος κατά την εκτίμηση του προσωπικού, το Σιάτσου βελτίωσε το επίπεδο παροχής υπηρεσιών του κέντρου πόνου.
Γενικά Συμπεράσματα:
- Η ηλικία των ασθενών δεν φαίνεται να είναι καθοριστικός παράγοντας για τη βελτίωση του πόνου. Οι ασθενείς άνω των 60 ετών, ανταποκρίθηκαν με αντίστοιχη βελτίωση με τους ασθενείς κάτω των 40 ετών.
Ωστόσο, τόσο στους ασθενείς κάτω των 40, όσο και σε εκείνους άνω των 75 ετών, η ηλικία φαίνεται ότι διαφοροποιεί τη «διάθεση» ανταπόκρισης στην αγωγή. Ενώ δηλαδή οι νεότεροι φαίνονται πιο αισιόδοξοι και θετικοί στο να προσπαθούν σε σχέση με τα προβλήματα της υγείας τους, οι γηραιότεροι, συχνά συνδέουν αυτά τα προβλήματα με το επερχόμενο τέλος, απαισιοδοξούν, και παραιτούνται. - Η ψυχική κατάσταση του ασθενούς, οι οικογενειακές, οι οικονομικές ή άλλες συνθήκες της ζωής του φαίνεται πως είναι καθοριστικοί παράγοντες, αφού οι 18 ασθενείς που δήλωσαν τέτοιες δυσκολίες, στην πλειονότητά τους είχαν ασταθή προσέλευση και εξέλιξη.
- Οι περισσότεροι από τους ασθενείς που είχαν βιώσει στο παρελθόν δύσκολες καταστάσεις υγείας, (βλ. καρκίνος), ή δύσκολες συναισθηματικές συνθήκες (βλ. πένθος), αναφερόντουσαν συχνά σ’ αυτές. Φαινόταν να έχουν σωματοποιήσει την «τραυματική ανάμνηση» εκείνων των καταστάσεων επιβαρύνοντας τον παρόντα πόνο.
- Η διάθεση συμβολής του ασθενούς στη θεραπευτική βοήθεια που του προσφέρεται, φαίνεται να λειτουργεί υπέρ της εξέλιξής του, αφού σχεδόν όλοι οι ασθενείς με ανάλογη νοοτροπία συνεργάστηκαν πιο ενσυνείδητα και είχαν ταχύτερη και σταθερότερη βελτίωση.
Ευχόμαστε η έρευνα και οι εργασίες για τον πόνο, να διευρυνθούν και να εμβαθύνουν, μέσα σε πνεύμα συναδελφικότητας και προόδου.
English version
A Study of the Effects of Shiatsu on Pain Management
at the Pain Management Clinic of the University Aretaieion Hospital Athens Greece
(March 2008 through October 2011)
By Maria Gryllaki, founding member and current Treasurer of the Hellenic Shiatsu Society.1)
Our team included my two shiatsu practitioner colleagues: Marianna Lazana, founding member and current President of the Hellenic ShiatsuSociety (HSS); and HSS member Anna Vazirgiatziki, in conjunction with and supervised by three chief anesthesiologists, Erfili Argyra, AthinaVadalouka and Ionna Siafaka, who also teach at the University of Athens Medical School.2)
Of the 68 patients ranging in age from 30-85 presented by the doctors (and us) to receive shiatsu, I saw 25 (about 300 sessions), Marianna saw
38 (about 240 sessions), and Anna saw 13 patients (about 257 sessions), for a grand total of 797 sessions, with each patient receiving
approximately 12 sessions. Psychotherapy, acupuncture and reflexology are also integrated at the pain clinic but were not measured in this study.
All the outpatients we saw were suffering from chronic, nonmalignant-related pain in four major categories. About 80% were on medications, for:
Myoskeletal problems (fibromyalgia, athletic injuries, deformities, osteoporosis, etc).
Auto-immune diseases (Multiple Sclerosis, Rheumatoid Arthritis, etc).
Neurological diseases (Migraines, post-herpes neuralgia, trigeminal neuralgia, etc).
Complex Regional Pain Syndrome (CRPS).
Patients expressed their appreciation for the advice they received from us about regular exercise (breathing, – walking, yoga, stretching, etc.),
and nutrition. Relief from secondary problems (intestinal disorders, stress, hormonal imbalances, allergies, and insomnia) was related mainly to shiatsu. Therefore our holistic approach went beyond merely addressing the origin of their chronic pain. Our interaction with the patients was
aimed at enhancing their understanding of the nature/etiology of their pain. It helped their self-confidence to realize they had some measure of control over ways in which they could mitigate pain. Additional complications compounding their pain included psychosocial issues like addictions, family problems, financial stress, and mental stress.
Assessment Parameters
Improvement in:
Level, frequency, duration of pain
Quality of life (stress levels, parallel complaints/ illnesses,
functioning, mood)
Satisfaction
Outcome:
Almost every patient expressed feelings of relaxation and relief. All commented on the unique experience of being treated as an individual with a particular health issue, and not just as an impersonal “medical statistic.”
Specifics:
Myoskeletal syndromes: 61% (of 36 patients) = 21-90% improvement
Neurological syndromes: 67% (of 9 patients) = 21-90% improvement
Complex patients (Myoskeletal syndromes-Neurological syndromes-parallel diseases and complexities in life): 44% (of 23 patients) = 21-
90% improvement
Details:
Myoskeletal syndromes:36 patients
– 2 patients (6%) = temporary improvement
– 12 patients (33%) = 5% – 20% improvement
– 22 patients (61%) = 21% – 90% improvement
Neurological syndromes: 9 patients
– 2 patients (22%) = temporary improvement
– 1 patients (11%) = 5% – 20% improvement
– 6 patients (67%) = 21 – 90% improvement
Complex patients 23
– 8 patients (34%) = temporary improvement
– 5 patients (22%) = 5% – 20% improvement
– 10 patients (44%) = 21% – 90% improvement
60% (of 68 patients) = 40%-50% quality of life improvement
Conclusions:
Shiatsu has a considerable and important effect on pain of any etiology/cause, and more specifically:
Age was not a definitive parameter to the pain improvement. Patients of 40 years old and 60 years old experienced improvements equally.
However, age was a factor in compliance issues! Younger patients were more positive and optimistic about dealing with their health issues. Older patients tended to be more pessimistic and linked their health problems to their limited prospects in life. They tended to get disappointed and to give up more easily.
PTSD, grief, and psychological factors played a frequent role in their pain profiles.
Compliant patients experienced faster and better long term results.
Final Observations:
Shiatsu offered pain relief and improved the quality of life of those involved in the study. Patients praised the feeling of support from us after their doctors had run out of many other options in pain management. And finally, according to the personnel of the Pain Management department of the Athens Aretaieion Hospital, shiatsu has enhanced the status of onsite services there.
_____________________________________
[1] Maria presented the details of this study at the 12th National Congress of Regional Anesthesia, Pain Treatment and Palliative Care held at Elounda,
Crete on October 13-16, 2011.
[2] Shiatsu therapists in this study volunteered their time. Patients showed their gratitude by bringing bottles of homemade olive oil and cakes and pies.
Sources: A Study of the Effects of Shiatsu on Pain Management. In: AOBTA-Pulse Winter 2011
29-7-2014 A Study of the Effects of Shiatsu on Pain Management
http://www.shiatsu-austria.at/einfuehrung/forschung_35a.htm 4/4
© Dr. Eduard Tripp, A-1120 Wien, Schönbrunner-Schloss-Str. 21/8, Tel: +43 (1) 815 91 75, tripp@shiatsu-austria.at
www.shiatsu-austria.at